نيمه ي ذي الحجه آخرين ماهِ سال212هجري قمري، در صريا¹مولودي متولد مي گردد كه پدرش ابن رضا؛ جواد الائمه عليه السلام و مادرش سمانه، بانوي فضيلت و تقواست.

ابوالحسن ثالث² در هشت سالگي، هادي امت مي گردد. ايشان معاصر با5خليفه ي عباسي بودند.

همراه فرزندشان، با لقب عکسریین از آنها نام برده می شوند، چرا كه از 31 سالگي در سامرا كه اردوگاه نظامي(عسكر)بود، زنداني بودند.

مناظره هاي علمي³ ، پاسخگويي به شبهات اعتقادي و تربيت شاگردان برجسته نظير:عبدالعظيم حسني، فضل بن شاذن، ايوب بن نوح و… از نمونه هاي ميراث داري ايشان براي علمِ پيامبر خدا(صلي الله عليه و آله) است.

اخلاق و سيره عملي ايشان همچون پدران بزرگوارشان به حدي است كه حتي دشمنان را هم به تحسین و تمجید واداشته است.

با معبود چنان انسي داشت كه در شرح حالش او را عابد وارسته و زاهد خوانده اند.

بگونه اي كانون سخاوت و كرم بود كه ابن شهر آشوب؛ آن را معجزه اي مي داند كه فقط از عهده ي پادشاهان ساخته است و مي گويد اين مقدار انفاق را از كسي نشنيده ام.

رسيدگي به مشكلات و گرفتاري هاي مردم، بزرگداشت دانشمندان، سخت كوشي در زندگي⁴ ، از ديگر خصوصيات سيره عملي پيشواي دهم شيعيان است كه براي هر كدام نمونه هاي فراواني در تاريخ ذكر شده است.

دشمنان اهل بيت به زنداني بودن ايشان راضي نبوده و با وجود مراقبت و كنترل شديد، تاب و تحملِ شخصيت الهي و موقعيت اجتماعي اين امام همام، مبارزه منفي ايشان با دستگاه خلفا و عدم پذيرش كمترين سازشي با ستمگران، را نداشتند و ايشان را مسموم مي كنند و  در سامرا، در خانه ي خود به خاک می سپارند.

—————————-

1. شهري نزديك مدينه

2. مطلق ابوالحسن به امام علي(عليه السلام)اطلاق مي گردد. ابوالحسن اول: امام موسي كاظم (عليه السلام)/ابوالحسن ثاني:امام رضا(عليه السلام)

3. مناظره و مبارزه علمي با اشاعره، معتزله، غُلات(غُلو كنندگان).

4. با اينكه درآمدهاي اسلامي به دست ايشان مي رسيد ولي از حاصل دسترنج خود بهره مي گرفت.